Renkli Yaşam Önerileri Yazılar

Etnik Sivil Milliyetçilik Ne Demek? Antropolojik ve Siyasi Bir Okuma Milliyetçilik kavramı, geçmişten günümüze pek çok tartışmanın odağında oldu. Kültürlerin, etnik kimliklerin, vatandaşlık bilincinin birlikte iç içe geçtiği bu alanda, özellikle “etnik” ve “sivil” milliyetçilik ayrımı dikkat çekiyor. Bu yazıda, “etnik sivil milliyetçilik” kavramını, tarihsel arka planı, teorik sınırları ve günümüzdeki akademik tartışmalar bağlamında ele alacağım. Amacım, milliyetçiliğin nasıl biçimlendiğini, kimlik ve aidiyet anlayışının neleri kapsayıp neleri dışladığını; siyasal ve kültürel kimliklerin sınırlarının nasıl çizildiğini anlamak — okuyucuları da kendi toplumsal deneyimlerini, aidiyetlerini sorgulamaya davet ederek. Milliyetçilik Nedir? Temel Çerçeve Öncelikle “milliyetçilik” kavramının geniş bir çerçeveyle tanımlanması gerekiyor. Milliyetçilik; bir…

Endonezya’da TL Değerli Mi? Felsefi Bir Perspektif Bir zamanlar eski bir filozof, “Gerçek nedir?” diye sormuştu. Sorusu, insanlığın yüzyıllardır peşinden koştuğu bir arayışa işaret ediyordu: Gerçekliği anlamak. Fakat bir başka soru da son derece anlamlı: “Değer nedir?” Değer, tıpkı gerçeklik gibi özneldir. Birinin değeri, başka birinin gözünde değişir. Bir para biriminin değeri de sadece ekonomik verilerle değil, toplumsal kabul ve zamanla şekillenen değerlerle belirlenir. Bu yazıda, bir ekonominin temel ölçütlerinden biri olan para biriminin değerini felsefi bir bakış açısıyla ele alacağız. Endonezya’da Türk Lirası’nın (TL) değeri, sadece maddi değil, aynı zamanda etik, epistemolojik ve ontolojik düzeyde de farklı boyutlar taşır.…

Giriş Kaynaklar kıt, tercihler zor: bir ekonomistin gözünden bakıldığında, bir ürün seçmek yalnızca teknik özelliklere bakmakla kalmaz; aynı zamanda alternatif maliyetleri, piyasa dengelerini ve bireysel tercihler ile toplumsal refah arasındaki ilişkiyi de anlamayı gerektirir. Bu bağlamda ele alalım: “En iyi benzinli budama testeresi hangisi?” sorusu, yalnızca “hangisi en güçlü”“hangisi en uygun fiyatlı” meselesi değildir; aynı zamanda bireyin kararının tarımsal üretim sürecine, bakım maliyetlerine, enerji dışa bağımlılığına ve çevresel etkilere nasıl yansıdığına dair bir mikro‑ekonomi hikâyesidir. Piyasa Dinamikleri ve Budama Testeresi Seçimi Benzinli budama testeresi piyasası Türkiye’de ve dünyada birkaç temel dinamiğe dayanır: üretici markalar ve ithalat‑yerli üretim dengesi, yakıt ve…

Diyette Arpa Yenir Mi? Felsefi Bir Bakış Bir gün, yalnızca bir öğün yemek için sofrada otururken, karşımıza çıkan basit bir soru aslında çok daha derin bir felsefi tartışmanın kapılarını aralar: “Diyette arpa yenir mi?” Felsefe, insanın dünyayı, kendini ve ilişkilerini anlamak için her zaman sorgulama yolunu tercih etmiştir. Hangi yiyeceklerin sağlıklı, etik veya uygun olduğuna karar verirken, bazen yalnızca fiziksel sağlık durumumuzdan değil, bu yiyeceklerin ardında yatan anlamlardan, toplumların değerlerinden ve bireysel sorumluluklardan da etkileniriz. Peki, arpa, bir diyetin parçası olabilir mi? Bu soruyu, felsefi üç temel alandan—etik, epistemoloji ve ontoloji—bakış açılarıyla inceleyelim. Etik Perspektif: Sağlık ve Sorumluluk Felsefi etik,…

Bebek Dilini Nasıl Anlarız? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Bir Psikologun Gözünden: Bebeklerin Dilini Çözümlemek İnsan davranışlarını çözümlemeye çalışan bir psikolog olarak, her gün karşılaştığım en ilginç ve en merak uyandırıcı deneyimlerden biri, bebeklerin nasıl iletişim kurduğudur. Bir bebek ağladığında, güldüğünde veya gözleriyle size bakarak bir şeyler anlatmaya çalıştığında, bu davranışları anlamak, bir tür dili çözümlemek gibidir. Birçok kişi, bebeklerin ağlamasının sadece bir ihtiyaç belirtisi olduğunu düşünse de, psikolojik olarak bu davranışların çok daha derin anlamlar taşıdığını fark etmek oldukça önemlidir. Bebeklerin dilini anlamak, sadece ağlama sesleri ve gülümsemelerle sınırlı değildir. Bir bebek, doğduğu andan itibaren çevresiyle etkileşime girerek duygu ve…

Tefhim Tarihi Sayılır Mı? Selam millet! Bugün kafamı meşgul eden ve belki de en absürt sorulardan birine odaklanalım: “Tefhim tarihi sayılır mı?” Evet, yanlış duymadınız! Kimileri “Tefhim tarihi sayılır mı?” demiş, kimileri de “Ne alaka?” diyecek ama emin olun, bu yazı içinde bulacağınız her şeyin bir amacı var. Hadi bakalım, takılın, hem biraz gülelim hem de düşündürmeye çalışalım. Tefhim Nedir, Öncelikle Bir Açıklayalım Şimdi, bir an için kendinizi 25 yaşındaki bir İzmirli olarak düşünün. Yani, espri yapmadan duramayan, her an bir şeyler düşünen ve bir şekilde o düşünceleri insanlara dayatan biri… Her neyse, konumuza dönelim. Tefhim, aslında bildiğiniz, kelimeleri ve…

Ayak Neden Atele Alınır? Edebiyat Perspektifinden Bir İnceleme Edebiyat, kelimelerin gücüyle şekillenen bir dünyadır. Anlatılar, sözcüklerle örülmüş bir evrende, bazen bir yara, bazen bir acı, bazen de bir tedavi süreciyle karşımıza çıkar. Bazen, bir karakterin yaşadığı fiziksel acı, derin bir içsel yolculuğun simgesine dönüşür. Bu yazıda, bir ayak ve bir atele alınma meselesini, kelimelerin taşıdığı anlam katmanları ve edebi temalar üzerinden inceleyeceğiz. Bir ayağın atele alınması, yalnızca fiziksel bir tedavi süreci değil, aynı zamanda edebiyatın gücüyle derin bir simgesel anlam taşır. Ayak ve Atele: Metaforik Bir Temsil Ayak, insanın dünyayla, hayatta kalmayla ve hareketle kurduğu ilk bağdır. Bir insanın ayakları,…

Sakal Tıraşı Hangi Yöne Olmalı? Cesur Bir Tartışma Herkesin hayatında bir dönem geldiğinde, tıraş olmak, doğru sakal kesme yönünü bulmak, bir nevi kişisel bir “ilginç” kimlik arayışına dönüşür. Ama bir noktada sorulması gereken en önemli soru şudur: Sakal tıraşı hangi yöne olmalı? Cevabı net bir şekilde vermek zor; çünkü bu bir tartışma konusu olmalı. Herkesin sevdiği farklı yönleri, herkesin karşı çıktığı kendi sebepleri var. Hem fiziksel hem de kültürel açıdan derinlemesine bir analiz yapmak gerek. Bu yazı ise, klasik tıraş yöntemlerine karşı cesurca çıkacak bir meydan okuma olacak. Sakal Tıraşı Hangi Yöne Olmalı: Cevap Basit Mi? İlk başta, işin aslına…

Nisa Ne Demek İslam’da? Anlamı ve Derinliği 1. Nisa Ne Demek İslam’da? Eskişehir’de üniversitede çalışırken, öğrencilerle bazen ilginç sohbetlerimiz olur. Geçenlerde, İslam’da “Nisa” kelimesinin ne anlama geldiğini merak eden bir öğrencim, bana bu soruyu sordu. İlk başta, kelimenin anlamı hakkında genel bir bilgi verdim ama sonra düşündüm: Nisa, yalnızca Arapça bir kelime değil, aynı zamanda derin bir kültürel ve dini anlam taşıyor. “Nisa ne demek İslam’da?” sorusu, aslında sadece bir kelime anlamından çok, kadın, toplum ve eşitlik gibi daha geniş kavramlara da açılan bir pencere. Nisa, Arapçadaki “نِسَاء” kelimesinden türetilmiştir ve kelime anlamı olarak “kadınlar” demektir. İslam’da ise bu kelime,…

Kızıl Renkten Nasıl Kurtulurum? Geleceğe Dönük Bir Düşünce Deneyimi Düşünsenize, şu anki hayatımıza yön veren unsurlar birkaç yıl sonra ne kadar değişebilir? Teknolojinin hızla ilerlediği bir dünyada, gündelik hayatımızdaki en basit problemler bile farklı bir şekilde çözülebilir. Şu anda kafamda, biraz da kişisel bir mesele olan bir soru dönüyor: Kızıl renkten nasıl kurtulurum? Evet, her anlamda, her türden kızıl… Tabii ki saç renginden bahsediyorum. Teknolojinin geleceği, belki de bu gibi kişisel tercihlerimizi daha kolay, daha zahmetsiz hale getirecek. Ancak bu süreçte bir yandan da kaygılarım var: “Ya teknoloji bir noktada kontrolden çıkarsa ve bu değişim kişisel tercihlerimizi daha da komplike…